Ay döngüleri, özellikler ve tarımsal faaliyetler:
1. Ayın yenisi
– Ayın büyüme evresi.
– Yeni ay ile başlayıp dolunay ile biter (14 gün).
– Yeni ay sonrasında hilal, ilk dördün, şişkin ay süreçleri.
– Su dışarıya (git) akma eğilimi gösterir.
– Koyun kırkılmaz; yünü kolay kopar, bozulur, güvelenir.
– Ağaç kesilmez, odunu kolay bükülür, çatlar, çürür.
– Yeni ay ve ilk dördün arası dönem, tohum ekimi önerilenler (enerjinin yapraklara doğru hareket süreci): Yapraklı bitkiler (ıspanak, marul, maydanoz, vb) ve buğday, tahıl.
– İlk dördün ve Dolunay arası dönem, tohum ekimi önerilenler: Domates, kabak, patlıcan, vb.
– İlk dördün ve Dolunay arası çiçek ekimi için doğru zamandır.
– Kompost yığını sulanır.
– Bitki özü yağları elde etme zamanı.
– Meyve ve sebzeler dolunaya yakın zamanda daha sulu ve lezzetli olurlar, Dolunaya yakın zamanda hasat edilmelidirler.
– Aşılama için Satürn-Ay ilişkisi de olumlu şekilde göz önüne alınır.
– Ahududu, böğürtlen, altın çilek gibi bitkilerin ekimi için ilk dördün ve Dolunay arası süre tercih edilir.
2. Ayın eskisi:
– Ayın küçülme evresi
– Dolunayla başlayıp yeniay ile biter (14 gün).
– Dolunay ve son dördün.
– Su içeriye (gel) akma eğilimi gösterir.
– Genel olarak ekilen veya dikilen ürün daha verimli olur.
– Hasat ve biçilen otlar daha şifalıdır. Şifalı otlar daha uzun süre etkilerini korurlar.
– Uzun süre saklanacak bitki ve meyveler için uygun hasat zamanıdır (elma, patates, lahana, zeytin, vb).
– Dolunay ve son dördün arası sürede fidan ve ağaç dikimi için uygun zamandır.
– Son dördünde ağaç kesilebilir, budama yapılır.
– Tohum ekimi önerilenler (enerjinin köklere doğru hareket süreci): Kök bitkiler (havuç, pancar, patates, soğan, turp, vb).
– Gelecek senelere saklanacak çiçek ve bitki tohumları hasat edilir.
– Kurutma için uygun zaman (meyve, sebze, çiçek, vb)
Anadolu’da ay hakkında bazı eski tabirler:
“Ayın yenisinde yapılan işten hayır gelmez”
“Dolunayı bekle, bereketini gör”
“Ayın yenisinde olur börtü böcek, eskisinde olur börek çörek”
“Kesme odunu ay büyürken, kırk koyunu küçülürken”